Het verlangen naar voedsel zit ingebakken in onze hersenen en ons lichaam, maar we kunnen ze negeren
Waarom kunnen sommige mensen nee zeggen tegen dat extra stukje cake, terwijl anderen het niet kunnen laten? En wat kunnen we doen om onze eetlust onder controle te houden? Als een van onze meest fundamentele drijfveren is eetlust een complex systeem dat zelfs wetenschappers nog niet volledig kunnen begrijpen.
"Om als soort te overleven, moeten we twee dingen doen:calorieën binnenkrijgen om ons lichaam te onderhouden en een partner vinden om zich voort te planten", zegt Stephen O'Rahilly, hoogleraar klinische biochemie en geneeskunde aan de universiteit van Cambridge. "Dit zijn de twee gedragingen die vast zitten in alle soorten."
De meeste mensen denken dat hongergevoelens door hun maag worden veroorzaakt. In feite worden ze veroorzaakt door de hersenen die de afgifte van een hormoon genaamd ghreline veroorzaken.
"Twee systemen wekken eetlust op", zegt Victor Zammit, hoogleraar metabole biochemie aan de Warwick Medical School in het Verenigd Koninkrijk. "Een systeem voor de lange termijn meet hoe dik we zijn aan de hand van de hoeveelheid leptine, een hormoon dat wordt uitgescheiden door vetcellen; een systeem voor de korte termijn vertelt ons hoe lang het geleden is dat we voor het laatst hebben gegeten, gemeten aan de hand van de inhoud van de maag, darmen en dikke darm ." Het gorgelende geluid in je maag wordt simpelweg veroorzaakt doordat de maag samentrekt als er niets in zit.
Wanneer de drang om te eten of te stoppen met eten precies wordt in- of uitgeschakeld, hangt af van de persoon. "Sommige mensen hebben sterkere signalen van verzadiging, dus het is gemakkelijk om slank te blijven", zegt professor Jane Wardle, hoogleraar klinische psychologie aan het University College London. "Mensen die sterk reageren op hun omgeving lopen het risico overgewicht te krijgen."
Professor O'Rahilly legt uit:"Over het algemeen zijn dikke mensen dik omdat hun hersenen anders zijn bedraad, waardoor ze honger krijgen Het is moeilijk om niet naar je eetlust te luisteren, want het is hardnekkig en moeilijk te negeren."
Variatie in eetlustkenmerken is grotendeels genetisch bepaald en kan zelfs bij baby's worden gemeten. Studies van identieke tweelingen die bij de geboorte afzonderlijk werden geadopteerd, tonen aan dat hun lichaamsgewicht op 30-jarige leeftijd geen verband houdt met hun adoptiefamilie, maar identiek is aan de tweeling die ze nog nooit hebben gezien.
Een veelvoorkomend genetisch defect melanocortine-4-receptordeficiëntie genoemd, zorgt ervoor dat de hersenen het signaal van volheid niet meer ontvangen. Wetenschappers ontwikkelen nu manieren om op dit gen te testen.
"Voedselaanwinst is direct gekoppeld aan emotie en gevoelens van beloning", zegt Ahmed Ahmed, een gastro-intestinale en bariatrische chirurg in het Bupa Cromwell Hospital in Londen. Dit betekent dat we vaak hunkeren naar eten omdat we het plezier willen in plaats van de voeding.
Professor Zammit zegt:"Dergelijke impulsen komen uit een gebied van de hersenen dat hoger in de hiërarchie staat en ze kunnen eetlustsignalen overweldigen, wat de reden is waarom mensen ofwel vergeten te eten of te veel eten als ze zijn bezorgd."
We voelen ons niet alleen vol door de hoeveelheid voedsel die we eten, maar ook door het soort voedsel in elke maaltijd, wat volgens experts een evolutionair proces is om ervoor te zorgen dat we een uitgebalanceerd voedingspatroon hebben.
"Het zou zou slecht zijn voor de mensheid als we nieuw lekker voedsel zouden ontdekken en alleen dat zouden willen eten, aangezien geen enkel voedsel qua voedingswaarde voldoende is", legt professor Wardle uit.
Mensen zullen meer eten als ze met anderen dineren of zich niet concentreren op hun eten - zoals wanneer ze tv kijken - omdat ze afgeleid zijn en niet luisteren naar interne verzadigingssignalen.
Niet concentreren betekent ook dat je ontvang niet het versterkende plezier van eten omdat je het voedsel niet in je mond hebt gevoeld, en een deel van de eetlust is het bevredigen van die ervaring.
"Die sensorische fixatie is een zeer belangrijke drijfveer voor eetlust, ", legt Bridget Benelam van de British Nutrition Foundation uit. "Studies die kijken naar het deel van de hersenen dat wordt geactiveerd door voedsel, hebben aangetoond dat het niet zo actief is bij zwaarlijvige mensen - dus theoretisch moeten ze meer voedsel consumeren om hetzelfde plezier te krijgen als iemand anders."
"Hoewel we worden geboren met een genetische aanleg voor een grote eetlust, kunnen we de hersenen opnieuw trainen en onszelf leren kleinere porties te eten en niet te snacken", zegt professor Zammit.
"Het kost natuurlijk veel moeite – de eerste dag zou verschrikkelijk zijn, en de komende weken erg moeilijk, maar uiteindelijk zouden we eraan wennen omdat de hersenen nieuwe verbindingen zouden maken."
We kunnen onszelf ook voor de gek houden door een vol gevoel te krijgen door het gebruik van visuele mechanismen en door onze omgeving te beheersen. "Een Amerikaanse onderzoeker voedde mensen soep uit kommen met verborgen pijpen die ze steeds opnieuw vulden", zegt Benelam. "Mensen consumeerden 75 procent meer soep, maar dachten niet dat ze meer hadden gegeten dan een kom vol."
In een ander onderzoek werden verschillende dozen chocola uitgestald en bleken mensen meer van als ze geen deksel hadden of als het deksel doorzichtig was.
"Beide voorbeelden laten zien hoe portiegrootte en zichtbaarheid de eetlust beïnvloeden", voegt Benelam toe. "Dus het gemakkelijkste is om voedsel ergens neer te zetten waar je het niet kunt zien, kleinere porties voor jezelf te serveren en eventuele restjes meteen weg te gooien."
